موانع مطالعه
يكي از عوامل رشد و پيشرفت در مطالعه، شناخت موانع و آفات‌مطالعه و تلاش در جهت برطرف نمودن آنهاست. برخي از اين موانع‌عبارتند از:
1ـ بي‌علاقگي و ناآشنايي نسبت به موضوع، 2ـ عدم تمركزحواس، 3ـ رعايت نكردن آداب و شرايط (مكاني و زماني) مطالعه،4توجه نكردن به مراحل، انواع و شيوه مطالعه، 5ـ بي‌نظمي درمطالعه، 6كمّي‌نگري به جاي كيفي‌نگري، 7ـ شخصيت‌گرايي به جاي‌حقيقت‌گرايي، 8ـ نوع نامناسب نوشته و كتاب، 9ـ يكنواختي موضوع‌و مطالعه، 10ـ راهنما نداشتن
سرعت مطالعه
تندخواني مهارت با ارزشي است و شما را قادر مي‌سازد تا سريعتر ازآنچه كه قبلاً تصور مي‌كرديد مطالب بيشتري را فرا گيريد. البتّه‌تندخواني در همه جا به كار نمي‌آيد. به طور مثال براي مطالب رياضي وعلمي كه مسايل آن مرحله به مرحله روشن مي‌شوند، اين روش كار آمدنخواهد بود.
با وجود اين، براي بخشهاي توصيفي چنين علومي نيز استفاده ازتندخواني مفيد است. هم‌چنين، وقتي براي وقت‌گذراني و تفريح مطلبي‌مي‌خوانيد، ترجيح مي‌دهيد با سرعت طبيعي خودتان بخوانيد. تندخواني‌به قصد فراگيري، مي‌بايد در كوتاه مدت با هدفي مشخص انجام گيرد ونه در بلند مدت. بهتر است در تندخواني به نكات زير توجه فرمائيد:
1ـ از صفحات فهرست مندرجات كتاب استفاده كنيد تا ديدي سريع و كلي‌از محتويات كتاب به دست آوريد، به خصوص بار اوّلي كه از يك‌كتاب استفاده مي‌كنيد، يادداشتهايي از بخشها و قسمتهايي كه بيشترين‌ارتباط را با مطالعه شما دارند، تهيه كنيد.
2ـ مشخص كنيد تندخواني چه موقع مناسب است. به طور مثال اگرهدف شما دستيابي به يك نماي اجمالي از موضوع باشد، تندخواني‌مفيد است. امّا اگر به اطلاعات دقيقي نياز داريد، تندخواني صرفاًبراي يافتن بخشهايي از كتاب كه مي‌بايد عمقي مطالعه شوند شما راياري مي‌كند.
3ـ آزمايش كنيد و ببينيد آيا تندخواني واقعاً براي كتابي كه مطالعه‌مي‌كنيد كاربرد دارد؟ برخي كتابها به درد تندخواني مي‌خورند(به‌طور مثال در شرايطي كه كتاب داراي عناوين اصلي و فرعي‌متعددي باشد و زماني كه اولين جمله هر پاراگراف بيانگر اطلاعات‌جامعي درباره تمام پاراگراف باشد.)
4ـ تندخواني را با مروري سطحي بر عنوانهاي اصلي و فرعي، اولين وآخرين جمله پاراگراف و تمام پاراگرافهاي اوّل و آخر بخشها يافصلها آزمايش كنيد.
5ـ سعي كنيد هر عادتي را كه در ارتباط با تندخواني داريد مثل«تلفظ لغات»، ترك كنيد. بسياري از ما ياد گرفته‌ايم با سرعتي كه‌صحبت مي‌كنيم، كلمات را بخوانيم. در حالي كه مغز ما سريعتر اززماني كه لغات را بيان مي‌كنيم مي‌تواند آنها را درك كند. با اين‌وجود بسياري از افراد مطالب را پس از ادا كردن مي‌خوانند.
6ـ تمرين كنيد و به جاي لغت به لغت، يك گروه از لغات را يكباره درك‌كنيد. در اكثر عبارات فقط يك يا دو كلمه اساسي و مهم وجوددارند و براي استنباط معني عبارت، نيازي به خواندن بقيه‌كلمات نيست.
7ـ هم‌چنان كه مهارت در تندخواني را پرورش مي‌دهيد، پيش از شروع‌به خواندن، يك «برنامه كار» تنظيم كنيد. به طور مثال فهرستي ازسؤالاتي كه مي‌خواهيد پاسخ آنها را پيدا كنيد، تهيه نماييد. سپس درحالي كه به تندخواني مشغول هستيد، ذهن شما به‌طور خودكار تمايل‌به ذخيره كردن اطلاعاتي دارد كه پاسخگوي سؤالات شماست.
8ـ وقتي شما در مورد موضوع مورد نظر آمادگي ذهني داشته باشيد،مي‌توانيد چند دقيقه‌اي را صرف فهرست‌بندي نكات مهمي كه‌مي‌دانيد بنماييد. اين كار باعث مي‌شود تندخواني و معلومات فعلي‌شما پا به پاي هم پيش بروند و به شما اين امكان را مي‌دهد تا از روي‌مطالبي كه در حال حاضر مي‌دانيد، سريعتر بگذريد. صرف وقت‌براي خواندن مطالبي كه مي‌دانيد، مورد ندارد.
9ـ به طور مداوم مروري بر مطالب قبلي داشته باشيد. به طور مرتب به‌چند صفحه‌ي قبل از مطلبي كه در حال خواندن آن هستيد، برگرديدو نكات اصلي را كه در حال تندخواني ياد گرفته‌ايد به خاطر آوريد.به علاوه كنترل كنيد و ببينيد در هر نگاهي كه به مطالب قبلي‌مي‌اندازيد، آيا نكته مهم و جديدي مي‌يابيد؟ امكان دارد بار اوّلي‌كه تندخواني كرديد مطالب مهم را از قلم انداخته باشيد.
10ـ به طور مرتب نگاهي به صفحات بعدي بياندازيد مگر اين كه مشغول‌خواند رُمان و داستان باشيد. دانستن اين كه چه مطلبي پس از اين‌خواهد آمد، براي حفظ توجه شما به مطلبي كه در حال خواندن آن‌هستيد، مفيد است. مطلب بعدي ممكن است دليل ترتيب و تنظيم‌مطالب را به صورتي كه نوشته شده‌اند، براي شما روشن سازد.
جستجوی مقاله در اینترنت